Wat betekent het spreekwoord ‘de koe bij de horens vatten’?
In ons dagelijks leven horen we wel eens iemand zeggen: “Je moet de koe bij de horens vatten.” Maar wat wordt daar nu eigenlijk mee bedoeld? Dit bekende Nederlandse spreekwoord betekent dat je een probleem of situatie direct en zonder uitstel aanpakt. Geen uitstelgedrag, geen omwegen, gewoon beginnen met wat gedaan moet worden. Het is dus een motivatie om de handen uit de mouwen te steken, vooral bij iets wat moeilijk of uitdagend is.
Waar komt dit spreekwoord vandaan?
De herkomst van dit spreekwoord is nauw verbonden met het agrarische leven van vroeger. Op boerderijen was het vastpakken van een koe letterlijk iets wat moed en kracht vereiste. Een koe is immers een groot dier en wie haar bij de horens wilde pakken, moest stevig in zijn schoenen staan. Deze handeling symboliseerde dus het durven aangaan van een directe confrontatie of een moeilijke taak. In de loop der jaren is deze letterlijke betekenis overgegaan in een meer figuurlijke interpretatie.
Vergelijking met andere talen
Het is interessant om te zien dat dit spreekwoord niet alleen in het Nederlands voorkomt. In het Engels bestaat een vergelijkbare uitdrukking: “to take the bull by the horns”. Ook daar wordt bedoeld dat je een probleem vast moet pakken en niet moet uitstellen. Dit laat zien dat het beeld van dappere actie universeel is, los van taal of cultuur.
Waarom gebruiken mensen dit spreekwoord?
Veel mensen gebruiken dit spreekwoord om aan te geven dat iemand daadkrachtig is of zou moeten zijn. In een werkomgeving kan het bijvoorbeeld gebruikt worden wanneer een lastig project opgepakt moet worden. Maar ook in het persoonlijke leven, bijvoorbeeld bij het nemen van een belangrijke beslissing of het aangaan van een moeilijke confrontatie, hoor je het geregeld.
Dagelijks gebruik
Aangezien wij bloggen over alles wat wij meemaken in ons dagelijks leven, komt dit spreekwoord vaker voorbij dan je denkt. Bijvoorbeeld toen een van ons eindelijk besloot om die vervelende belastingaangifte niet langer uit te stellen. Of toen we een kapot huishoudapparaat vervingen in plaats van er wekenlang omheen te werken. In al die gevallen hebben we de koe bij de horens gevat en het probleem direct aangepakt.
Wanneer kun je deze uitdrukking gebruiken?
Je kunt deze uitdrukking gebruiken als motivatie voor jezelf of anderen. Zit je ergens tegenaan te hikken? Een lastige klus waar je maar niet aan begint? Dan is dit spreekwoord een goede mentale schop onder de kont. Het herinnert je eraan dat uitstel zelden loont en dat het vaak beter is om gewoon te beginnen, hoe lastig het ook lijkt.
